Statushouders zijn asielmigranten die een verblijfsvergunning hebben gekregen. De groep inburgeringsplichtige statushouders die tussen 2014 en 2021 naar Nederland kwam, is door Divosa, BMC en Stimulansz in beeld gebracht in de Divosa Benchmark Statushouders. De peildatum is 31 december 2021, toen de Wet inburgering 2013 nog van kracht was.
Hieronder lees je de samenvatting. De volledige publicatie vind je op de website van Divosa.
Hoogste percentage werkenden sinds 2018
Eind 2021 werkt 33% van de statushouders die sinds 2014 naar Nederland gekomen zijn. De stijging van het aandeel werkende statushouders vindt met name plaats in het tweede en derde kwartaal van 2021. In de hele meetperiode vanaf maart 2018 is het aandeel werkende statushouders nog niet zo hoog geweest. De dip door de coronacrisis lijkt daarmee definitief voorbij. De cijfers laten zien dat statushouders in 2021 baat hebben gehad bij de grote vraag naar personeel.
Inburgering stagneert, toename ontheffingen
Het percentage geslaagden voor het inburgeringsexamen stagneert eind 2021 op 44%. Van de groep die sinds 2014 in Nederland is, heeft 21% een ontheffing gekregen en 0,6% een vrijstelling. Een jaar geleden was het percentage ontheffingen nog 19%. Kijken we naar de geslaagden uitgesplitst naar aankomstjaar in Nederland, dan zien we dat het percentage geslaagde inburgeraars in de groep die in 2014 en 2015 naar Nederland kwam, uiteindelijk blijft hangen op zo’n 66%. De rest heeft vooral een ontheffing. Dat betekent dat een flinke groep niet aan de inburgeringsplicht kan voldoen, bijvoorbeeld vanwege lichamelijke of geestelijke problematiek.
Invloed Wet inburgering 2021
Gemeenten hebben sinds begin 2022 de regierol op de inburgering teruggekregen. De Wet inburgering 2021 beoogt dat mensen sneller kunnen inburgeren en daardoor makkelijker kunnen meedoen in de Nederlandse samenleving. Deze cijfers uit de benchmark laten zien dat er zeker nog ruimte is om te groeien.
Hoewel de wet pas sinds kort loopt en er nog diverse obstakels op de weg van gemeenten liggen, heerst onder gemeenten het vertrouwen dat meer mensen in de toekomst aan de inburgeringsplicht kunnen voldoen. Inburgeraars krijgen betere begeleiding en ontheffingen zijn niet meer mogelijk.
Divosa ondersteunt gemeenten de komende jaren bij het leren op uitvoeringsniveau. Dat doet Divosa met communities of practice waarin uitvoerders samen zoeken naar oplossingen voor lokale of regionale uitvoeringskwesties en eventuele knelpunten terugleggen bij het rijk. De Divosa Benchmark Statushouders helpt gemeenten ook met leren en verbeteren.
Om welke statushouders gaat het?
In het onderzoek gaat het om (voormalig) inburgeringsplichtige statushouders tussen de 18 en 65 jaar die vanaf januari 2014 een verblijfsvergunning asiel hebben gekregen en ingeschreven zijn bij de gemeente. De Divosa Benchmark Statushouders rapporteert dus over de hele groep statushouders die sinds 2014 in Nederland is. Ook genaturaliseerde statushouders worden gevolgd.
